Πότε κανείς χρειάζεται εποπτεία

Ένα συχνό πρόβλημα των επαγγελματιών που εργάζονται με ανθρώπους και τις δυσκολίες τους, είναι ότι στην προσπάθειά μας να βοηθήσουμε έναν άλλο άνθρωπο (με τον οποίο πιθανά συμπάσχουμε γιατί κι εμείς μπορεί να έχουμε βιώσει παρόμοια συναισθημάτα), συνήθως υπερβαίνουμε στις ευθύνες που αναλαμβάνουμε σε σχέση με τους θεραπευόμενους ή τους πελάτες μας.
Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα να χάνονται κάπως τα όρια και να δημιουργείται το παράδοξο ότι, παρ’ ότι μπορεί να έχουμε περάσει το κατώφλι της συναισθηματικής εξουθένωσης (burn out) στην προσπάθειά μας να υπηρετήσουμε τους πελάτες μας, ωστόσο εκείνοι δεν μοιάζουν ικανοποιημένοι.
Η εποπτεία είναι η υπηρεσία που απευθύνεται σε όσους επαγγελματίες εργάζονται με τους ανθρώπους και τις δυσκολίες τους και αποσκοπεί αφενός στην προστασία του επαγγελματία από το εργασιακό φόρτωμα, αφετέρου στη βελτίωση της ποιότητας της προσφερόμενης υπηρεσίας.

Πιστοποίηση Εξειδίκευσης Εποπτείας

Μέχρι τώρα, η εποπτεία συνήθως παρεχόταν από κλινικούς, κυρίως ψυχοθεραπευτές, οι οποίοι μπορούσαν να κατανοούν τις δυναμικές των διαπροσωπικών σχέσεων, επειδή είχαν οι ίδιοι μια σημαντική κλινική εμπειρία. Πλέον, θεωρείται σημαντικό, την αξία της κλινικής εμπειρίας να συνοδεύει η κατάλληλη εκπαίδευση ενός κλινικού, ώστε όταν προσφέρει εποπτεία, να μην μεταλαμπαδεύει μόνο τη δική του προσωπική εμπειρία.
Η εποπτεία είναι μια διαλογική πολυεπίπεδη διαδικασία και χρειάζεται ο επόπτης να μπορεί να προάγει την αναστοχαστική λειτουργία του εποπτευόμενου, ώστε να μπορεί ο ίδιος – μέσα από την κατάλληλη καθοδήγηση – να αντιληφθεί με ποιο τρόπο θα βελτιώσει την ποιότητα και το αποτέλεσμα της δουλειάς του. Φυσικά, η συνεισφορά του επόπτη είναι καθοριστική, ο οποίος κρίνει πότε και με ποιο τρόπο χρειάζεται να συνεισφέρει προσφέροντας άλλοτε καθοδήγηση, άλλοτε πληροφορία, γνώση ή και τη δική του οπτική.
Η προσωπική μου εκπαίδευση στην εποπτεία πραγματοποιήθηκε το 2020, και είχε ως αντικείμενό της τη Δημιουργική Εποπτεία.
Πραγματοποιήθηκε από το Ελληνικό Ινστιτούτο Παιγνιοθεραπείας και Δραματοθεραπείας, Το Άθυρμα σε συνεργασία με το κέντρο Connective Drama. Η Δημιουργική Εποπτεία δίνει στον Επόπτη μια πληθώρα εργαλείων, με τα οποία διευκολύνει τον αναστοχασμό του εποπτευόμενου, καθώς μπορεί να ωφεληθεί από τη γνώση που μπορεί να προσφέρει η ασυνείδητη διεργασία του, έτσι όπως αυτή εκφράζεται μέσα από τα σύμβολα και τη δημιουργικότητά του. Επίσης, επειδή αντλεί πληροφορίες και γνώση από τον ίδιο τον εποπτευόμενο, είναι κατάλληλη και απευθύνεται σε εποπτευόμενους όλων των ψυχοθεραπευτικών προσεγγίσεων είτε και σε επαγγελματίες ανθρωπιστικών επαγγελμάτων που μπορεί να μην είναι ψυχοθεραπευτές.

Σε ποιους απευθύνεται

Πιο συγκεκριμένα, η εποπτεία ανθρωπιστικών επαγγελμάτων απευθύνεται σε λογοθεραπευτές, εργοθεραπευτές, εκπαιδευτικούς και γενικότερα επαγγελματίες ανθρωπιστικών επαγγελμάτων που επιθυμούν να εμβαθύνουν στην κατανόηση των διαπροσωπικών σχέσεων, να βρουν τα κατάλληλα όρια για τις επαγγελαμτικές τους σχέχεις και να ασκούν το επάγγελμά τους προστατεύοντας τον εαυτό τους από την συναισθηματική εξουθένωση.
 

Η κλινική εποπτεία είναι μια υπηρεσία που απευθύνεται σε ψυχοθεραπευτές, ψυχολόγους, ψυχιάτρους, κοινωνικούς λειτουργούς και γενικά επαγγελματίες ψυχικής υγείας. Επιπρόσθετα σε όσα αναφέρονται παραπάνω βοηθά τους επαγγελματίες να να εμβαθύνουν την κατανόησή τους γύρω από τη δυναμική της σχέσης με τους θεραπευόμενούς τους, και να αναστοχαστούν πώς θα μπορούσαν και οι ίδιοι μέσα από τη στάση τους να διευκολύνουν την θεραπευτική τους εξέλιξη.